Historia biegania: Spiridon Luis – od niego zaczęły się nowożytne maratony

Dziś maratony gromadzą tysiące miłośników biegania. Ale mało kto pamięta o pierwszym nowożytnym zwycięzcy biegu na dystansie 42 km – Spiridonie Luisie.

Spiridon Luis był Grekiem. Urodził się w 1873 pod Atenami. Jego ojciec zajmował się sprzedażą wody, którą młody Spiridon rozwoził do klientów. Okazało się, że ubogi woziwoda ma wyjątkowy talent.

Pod koniec XIX wieku Pierre de Coubertin postanowił reaktywować starożytną tradycję cyklicznych zmagań sportowców. Tak powstały igrzyska olimpijskie. Pierwsze nowożytne zawody odbyły się w 1896 w Atenach. Nie mogło na nich zabraknąć legendarnej konkurencji – biegu maratońskiego.

Spiridon Luis wystartował w igrzyskach dosyć przypadkowo. Do udziału namówił go major Papadiamantopoulos, który był dowódcą Luisa podczas służby wojskowej. Młody Grek kiedyś zapomniał szpady niezbędnej do uroczystości paradnych. 20 kilometrów pokonał w niecałe dwie godziny. Major nie mógł wyjść z podziwu i stwierdził, że żołnierz jest szybszy od konia. Te słowa potwierdziły się w 1896.

Luis był jednym z 25 zawodników, którzy na igrzyskach w Atenach wystartowali w biegu maratońskim. Przez większość dystansu znajdował się w połowie stawki. Ok. 30. kilometra opadł z sił i wstąpił do tawerny na kieliszek wina. Dzięki temu znów nabrał wigoru i wrócił na trasę. Prowadzenie objął na 37. kilometrze i nie oddał go do mety.

W Grecji Spiridon Luis był bohaterem narodowym. Rodacy obdarowali go biżuterią i złotymi papierośnicami. Od rządu otrzymał 25 tysięcy drachm. Krawcy i fryzjerzy nie pobierali od niego opłat za usługi. Grecja była dumna, że to jej obywatel wygrał pierwszy od wieków bieg na cześć legendarnego Filippidesa. Jeden z najbogatszych Ateńczyków Jeorjos Awerof zaproponował lekkoatlecie rękę swojej córki i milion drachm posagu. Jednak Spiridon Luis nie skorzystał z tej oferty, ponieważ był zaręczony z dziewczyną ze swojego miasteczka.

Luis zmarł w 1940 w swoim rodzinnym mieście Marusi (dziś dzielnica Aten).

MR